1. Basic Buddhist Concepts

သူငယ္ခ်င္းတို႔ ...
စကၤာပူနိုင္ငံ အေျခစုိက္ “ ဗုဒၶဓမၼ မႏၵလ အသင္း” က ထုတ္ေဝျပီ ဆရာေတာ္ အရွင္ ဓမၼိက ေရးသားတဲ႔ Good Question Good Answer စာအုပ္ကို ဘာသာျပန္ျပီး ဓမၼဒါန မွ်ေဝေပးခ်င္ပါတယ္...။ ဒီစာအုပ္ဟာ www.Buddhanet.Net E-Library မွာ ေဖၚျပေပးထားတဲ႔ ဗုဒၶစာေပေပါင္းမ်ားစြာထဲက လူၾကိဳက္မ်ားတဲ႔ စာအုပ္တစ္အုပ္ပါ။

မူရင္း အဂၤလိပ္ဘာသာကို ေလ႔လာခ်င္တဲ႔သူေတြအေနနဲ႔ ( http://www.buddhanet.net/ebooks.htm) မွ အလြယ္တကူ ဆြဲခ်ျပီး ေလ႔လာလို႔ရပါတယ္..။ ဆရာေတာ္ အရွင္ ဓမၼိက စာအုပ္ထဲမွာ “ မည္သူမဆို မည္သည္႔ဘာသာကို မဆို ျပန္ဆိုခြင္႔ျပဳသည္” လို႔ေရးထားတဲ႔ အတြက္ အခုလိုျပန္ဆိုဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္တာပါ..။ တကယ္ေတာ႕ အခုလုိ ဘာသာေရးနဲ႔ ဆိုင္တဲ႔ စာအုပ္ကို ဘာသာ ျပန္ရတာ အေတာ္မလြယ္တဲ႔ ကိစၥပါ။ ဘာသာေရဆုိင္ရာ ေျခခံ ဗဟုသုတ ရွိဖို႔နဲ႔ အဂၤလိပ္ဘာသာကို သိျမင္နားလည္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္႔ အေနနဲ႔ ဒီအရည္အခ်င္းေတြ ျပည္႔စံုေနလုိ႔ အခုလို ဘာသာျပန္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလုိမ်ဳိး အရည္အခ်င္းေတြကို ရယူ ျဖည္႔ဆည္းခ်င္လို႔ အခုလို ၾကိဳးစားတာပါ။

ေနာက္ ကၽြန္ေတာ္႔ ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ တစ္ခုကေတာ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ျမန္မာေတြ နားလည္ထားတဲ႔ ဗုဒၶဝါဒ ဆိုင္ရာ ေမးခြန္းေတြကို အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ ဘယ္လိုေျဖၾကားနုိင္တယ္ဆိုတာ သိျမင္ေစခ်င္တာပါ။ ဒါေၾကာင္႔ မူရင္း အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ ျမန္မာျပန္ကို ပူတြဲ ေဖာ္ျပေပးသြားမွာပါ။ ဆရာေတာ္ အရွင္ ဓမၼိက ရဲ႕ အမွာစာကို ဖတ္လုိက္ရင္ ဒီစာအုပ္ရဲ႕ အနွစ္သာရ ကို ျမည္းစမ္းမိေလာက္ပါျပီ...။

ခိုင္ျမဲ
၁၂၊ ေဖေဖၚဝါရီ၊ ၂၀၀၈။

Good Question Good Answer
ဗုဒၶဝါဒ ဆုိင္ရာ အေမးအေျဖမ်ား

Preface to Forth Revised Edition
စတုတၳအၾကိမ္ ထုတ္ေဝျခင္း အမွာစာ
Some 18 years ago a group of Buddhist students from Singapore University came to see me, complaining that they often found it difficult answering questions about Buddhism that people sometimes put to them. I asked them to give examples of some of there questions and when they did, I was shocked that bright, well-educated young Buddhists should know so little about their religion and be so hesitant about explaining it to others. I took notes of many of the questions, added some that I was often asked and thus Good Question Good Answer came into being. What was meant to be of use mainly for Singaporean has, to my surprise and satisfaction, gone on to have an international readership. Over 150,000 copies of the English edition have been printed and it has been reprinted numerious times in the USA, Malaysia, India, Thailand, and Sri Lanka. It has also been translated into 14 languages, most recently into Bhasa Indonesia and Spanish. In this fourth updated and enlarged edition I have added some more questions and have provided, I hope, good answers to them. I have also added a chapter containing some sayings of the Buddha. May this little book continue to stimulate an interest in the Buddha's Dhamma.

လြန္ခဲ႕တဲ႔ ၁၈ ႏွစ္ေလာက္က စကၤာပူ တကၠသိုလ္မွာ ေက်ာင္းတက္ေနၾကတဲ႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ေက်ာင္းသားေလးေတြ ဆရာေတာ္ဆီကိုလာျပီး မၾကာခဏ ညည္းတြားေလ႕ရွိပါတယ္..။ အဲဒါကေတာ႔ သူတို႔ အေနနဲ႕ အျခားဘာသာဝင္ေတြက ဗုဒၶဘာသာအေၾကာင္း ေမးတဲ႔ အခါ မေျဖတတ္လုိ႔ ဆိုတာပါပဲ။ ဒါနဲ႕ ဆရာေတာ္က ဘယ္လိုေမးခြန္းေတြမ်ား အေမးခံရလုိ႔လဲ လို႔ ေမးၾကည္႔ေတာ႔ အေတာ္ေလးကို တအံ႔တၾသျဖစ္မိပါတယ္။ ေခတ္ပညာတတ္လူငယ္ေလးေတြ ျဖစ္ေနပါလ်က္နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ နားလည္မွူ နည္းပါးေနေသးတာရယ္၊ မိမိသိသေလာက္ကို အျခားသူ နားလည္ေအာင္ မေျပာတတ္တာရယ္ ဆိုတဲ႔ အားနည္းခ်က္ေတြကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ဆရာေတာ္က သူတုိ႔ဆီကေမးခြန္းေလးေတြ ၊ ေနာက္ ဆရာေတာ္ဆီကို ေမးေလ႔ရွိုတဲ႕ေမးခြန္းေလးေတြ စုေဆာင္းျပီး အခုလိုမ်ဳိးစာအုပ္အျဖစ္နဲ႔ ျပန္လည္ေျဖၾကားလုိက္တာပါ။ ဆရာေတာ္ အေနနဲ႔ အံ႔ၾသဝမ္းသာျဖစ္မိတာက ဒီစာအုပ္ကုိ ထုတ္ေဝခါစက စကၤာပူ နုိင္ငံသားေတြကုိ ရည္ရြယ္ျပီး ထုတ္ေဝလုိက္ေပမယ္႔ ကမာၻ႔စာေပနယ္အထိ ပ်ံ႕နွံ႕သြားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ အုပ္ေရ ၁၅၀၀၀၀ ေလာက္ ရုိက္ႏွိပ္ထုတ္ေဝျပီးပါျပီ။ အေမရိက၊ မေလးရွား၊အိႏိၱယ၊ထုိင္း နဲ႔ သိရိလကၤာ တို႔မွာ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ရိုက္ႏိွပ္ထုတ္ေဝခဲ႔ရပါတယ္။ စပိန္ နဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ဘာသာစကား အပါအဝင္ ဘာသာစကားေပါင္း ၁၄ မ်ဳိးျပန္ဆိုျပီး ရိုက္နွိပ္ထုတ္ေဝခဲ႔ပါတယ္..။ အခု စတုတၳအၾကိမ္ ထုတ္ေဝျခင္းမွာ အေမး၊အေျဖ အသစ္ေလးေတြ ထပ္ျဖည္႔ထားပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ဗုဒၶအဆံုးအမ ေတြကို အခန္းသစ္တစ္ခု ထပ္ျဖည္႔ျပီး ေဖၚျပေပးထားပါတယ္။ ဒီစာအုပ္ေလးထဲမွာ ဗုဒၶဓမၼ ရဲ႕ အႏွစ္သာရ ကို ေတြ႔ျမင္ စိတ္ဝင္စားလိမ္႔မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင္႔ပါတယ္။

အရွင္ ဓမၼိက
စကၤာပူ၊ ၂၀၀၅


1. Basic Buddhist Concepts

Question: What are the main teachings of the Buddha?
Answer: All of the many teachings of the Buddha center on the Four Noble Truths just as the rim and spokes of a wheel center on the hub. They are called 'Four' becuase there are four of them. They are called 'Noble' because they ebnoble one who understands them and they are called 'Truths' because, corresponding with reality, they are true.

ေမး။ ။ ဗုဒၶရဲ႕ တရားေတာ္ဆိုတာေတြက ဘာေတြလဲ။
ေျဖ။ ။ ဗုဒၶရဲ႕ တရားအားလံုးဟာ “ သစၥာေလးပါးျမတ္တရား ” ကို ေျခခံပါတယ္။ သစၥာတရား “ေလးမ်ဳိး” ရွိပါတယ္။ သစၥာကို သိျမင္သူကို ျမင္႔ျမတ္ေစလို႔ “ျမင္႔ျမတ္တဲ႔ တရား” လို႔ေခၚပါတယ္။ အျမဲတမ္းမွန္ကန္ေနလို႔ “သစၥာ” လို႔ ေခၚပါတယ္။


Question: What is the First Noble Truth?
Answer: The First Noble Truth is that 'Life is suffering'. To live is to suffer. It is impossible to live without experiencing some kind of pain or distress. We have to endure physical suffering like sickness, injury, tiredness, old age and eventually death and we have to endure psychological suffering like loneliness, frustration, fear, embarrassment, disappointment, anger, etc.

ေမး။ ။ ပထမ သစၥာတရားက ဘာလဲ။
ေျဖ။ ။ ပထမ သစၥာတရားက “ဘဝဆိုတာ နာက်င္ခံစားရျခင္း ဒုကၡ (ဒုကၡသစၥာ) ပါ”။ အသက္ရွင္ရပ္တည္ေနရျခင္းဟာ နာက်င္ခံစားရဖို႔ပါ။ ပူပင္ေသာက သို႔မဟုတ္ နာက်င္ခံစားရမွူ မရွိဘဲ ဘဝကို ေနထုိင္ျဖတ္သန္းသြားလို႔ မရပါဘူး။ ကာယိက ဒုကၡ ဆိုတဲ႔ ဖ်ားနာျခင္း၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရျခင္း၊ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ အိုျခင္း၊ နာျခင္းေတြ အေတြ အဆံုးမွာ ဘဝဟာ ေသဆံုးသြားမွာပါ။ ေစတသိက ဒုကၡ အေနနဲ႔ အထီးက်န္ျဖစ္ျခင္း၊ အားမလိုအားမရျဖစ္ျခင္း၊ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း၊ အားငယ္ျခင္း၊ စိတ္ပ်က္ျခင္း၊ နဲ႔ ေဒါသျဖစ္ျခင္းတုိ႔ကို မလြဲမေသြ ေတြ႔ၾကံဳခံစားရမွာပါ။ ဒါ႔ေၾကာင္႔ ဘဝဆိုတာ ကာယိကဒုကၡ နဲ႔ ေစတသိကဒုကၡ ဆိုတာေတြကို ေရွာင္ရွားလို႔ မရနိုင္တဲ႔ အတြက္ နာက်င္ခံစားရျခင္း ဒုကၡ လို႔ ဆိုလိုတာပါ။

Question: Isn't this a bit pessimistic?
Answer: The dictionary defines pessimism as 'the habit of thinking that whatever will happen will be bad', or 'the evil is more powerful than good'. Buddhism teahces neither of these ideas. Nor does it deny that happiness exists. It simply says that to live is to experience physical and psychological suffering which is a statement so true and so obvious that it cannot be denied. Buddhism starts with an experience, an irrefutable fact, a thing that all know, that all have experineced and that all are trying to avoid. Thus, Buddhism starts by going straight to the core of every individual human beings' concern - suffering and how to avoid it.

ေမး။ ။ ဒါဆိုရင္ ဗုဒၶဘာသာက ဘဝကို အဆိုးျမင္ေနတာ မဟုတ္ဘူးလား။
ေျဖ။ ။ အဘိဓာန္ေတြမွာ အဆိုးျမင္တယ္ ဆိုတာ “ ျဖစ္လာသမွ် အကုန္လံုးကို အဆိုးေတြပဲ ျဖစ္လာမွာပဲ လို႔ ယံုၾကည္ျခင္းနဲ႔ အဆိုးက ေကာင္းထက္ပိုျပီး..ျဖစ္ေလ႔ရွိတယ္ လို႔ ယံုၾကည္ျခင္း ” လို႔ ေဖၚျပပါတယ္.။ ဗုဒၶဘာသာက ဒီအယူအဆ ႏွစ္မ်ဳိးလံုးကို လက္မခံ သလို ေလာကမွာ ေပ်ာ္ရႊင္မွူ ရွိတယ္ ဆိုတာကိုုလည္း မျငင္းပါဘူး။ ဆိုလိုတာက ရွင္းရွင္းေလးပါ ၊ “ ဘဝ ဆိုတာ ရွိေနရင္ ကာယိက ဒုကၡ နဲ႔ ေစတသိက ဒုကၡ ဆိုတာေတြကို ေရွာင္ရွားလို႔ မရပါဘူး.”။
ဗုဒၶဘာသာက ဒါ ကို ဆိုလိုတာပါ။ ဘဝ ဆိုတာရွိရင္ ဒုကၡ ဆိုတာ ရွိမယ္။ ဒါ ျငင္းလို႔ မရတဲ႔ အခ်က္ပါ။ လူသားတိုင္း ဒါကို သိျပီး ေရွာင္ရွားဖို႔ ၾကိဳးစားေနၾကတာပါ။ ဗုဒၶဘာသာက လူသားအားလံုး ပူပန္ေနၾကတဲ႔ ဒီဒုကၡနဲ႔ ဒုကၡ ကေနလြတ္ေျမာက္ေအာင္ ဘယ္လို ၾကိဳးစားရမလဲ ဆိုတဲ႔ နည္းလမ္းကို ေဖၚထုတ္ရွင္းျပပါတယ္။


Question: What is the Second Noble Truth?
Answer: The Second Noble Truth is that "craving causes all suffering". When we look at psychological suffering, it is easy to see how it is caused by craving. When we want something but are unable to get it, we feel disappointed or frustrated. When we expect someone to live up to our expectation and they don't, we feel hurt. Even when we wants something and are able to get it, this does not often lead to happiness either because it is not long before we feel bored with that thing, lose interest in and commence to want something else. Put simply, the Socond Noble Truth says that getting what you want does not guarantee happiness. Rather than constantly struggling to get what you want, try to modify your wantings. Wanting deprives us of contentment and happiness.

ေမး။ ။ ဒုတိယ သစၥာတရား ကဘာလဲ။
ေျဖ။ ။ ဒုတိယ သစၥာတရားက တပ္မက္မွူေတြေၾကာင္႔ ဒုကၡျဖစ္တယ္ဆိုတဲ႔ သမုဒယသစၥာ ပါ။ ဥပမာ အေနနဲ႔ ေစတသိကဒုကၡ ေတြကို ၾကည္႔ရင္ပဲ သိသာေနပါျပီး။ တစံုတခု ကို လိုခ်င္တယ္။ မရေတာ႔ စိတ္ဆင္းရဲတယ္၊ စိတ္ပ်က္တယ္။ တဲတစံုတေယာက္ကို ကိုယ္႔ အလိုက် ေနေစခ်င္တယ္။ မေနေတာ႔ စိတ္ဆင္းရဲ ရတယ္။ လိုခ်င္တာကို ရလာရင္ ေတာင္မွပဲ စိတ္ခ်မ္းသာ ေပ်ာ္ရႊင္မွဴက တာရွည္မခံပါဘူး..။ ကိုယ္ရတဲ႔ အရာက တာရွည္ မခံလို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ညည္းေငြ႔ သြားလို႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေနာက္ အျခားတခုကို လိုခ်င္လာလို႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ...အဲဒီေပ်ာ္ရႊင္မွုူက ခဏပါပဲ.။ ဒါ႔ေၾကာင္႔ လုိခ်င္တာကို ရတိုင္း ေပ်ာ္ရႊင္မွုူက မေသခ်ာပါဘူး..။ အဲဒီလိုနဲ႔ အလိုဆႏၵေတြေနာက္ကုိ လိုက္ရင္းနဲ႔ .. ေပ်ာ္ရႊင္မွူ၊ စိတ္ေက်နပ္မွူ နဲ႔ ေဝးရာကို ေရာက္သြားတာပဲ..။ ဒါေၾကာင္႔ ဒုတိယ သစၥာတရားက အလိုဆႏၵေတြ ရွိေနေသးသေရြ႕ ဒုကၡဆိုတာ ရွိေနဦးမွာပဲ..။ တနည္းအားျဖင္႔ ဒုကၡရဲ႕ အရင္းခံအေၾကာင္းအရင္းက အလိုဆႏၵေတြ ရွိေနလို႔ပါ...။

(ဘာသာျပန္လြဲမွားမွူေၾကာင္႔ မွားယြင္းမွုမ်ား ရွိခဲ႔ပါက သည္းခံခြင္႔လႊတ္ေပးပါရန္ႏွင္႔ အျခားစာရွူသူမ်ား ယံုမွားသံသယ ကင္းရွင္းေစရန္ အတြက္ အမွန္ေရာက္ေအာင္ ျပဳျပင္ေပးပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံ အပ္ပါသည္။ ေနာက္လာမည္႔ အပိုင္းမ်ားကိုလည္း ဆက္လက္ ေရးသားေဖာ္ျပေပးသြားပါမည္။)

ခုိင္ျမဲ